فولادی افسانه ای و گم شده در تاریخ با نام فولاد دمشقی

در طول تاریخ بسیاری از موارد گوناگون توسط انسان ها کشف و یا اختراع شده اند که متاسفانه برخی از آنها به علت های گوناگون همانند سری بودن و... به مرور زمان فراموش و نیمه تاریک تاریخ رها شده اند که یکی از آن ها فولاد دمشقی است که مواد اولیه آن از هندوستان وارد و در شهر دمشق تولید می شده است.

فولاد دمشق (Damascus steel) به عنوان یکی از فلزات مورد استفاده جهت ساخت تیغه شمشیرها یا تیغه‌های برنده بود که از حدود قرن سوم میلادی درخاور نزدیک به کار برده می‌شد. این فولاد با استفاده از (wootz steel) که یک ماده خام جهت ساخت این آلیاژ است ساخته می‌شده است. از لحاظ منحصر به فرد بودن، تیغه‌های ساخته شده از این فولاد به استحکام، مقاومت به ضربه و قابلیت تیز بودن و مقاوم بودن آنها بسیار مشهور بوده است. 

در طول تاریخ و دوران جنگهای صلیبی هم برخی از جنگجویان، تاجران و مسافران اروپایی نوشته ها و صحبتهایی از شمشیرها، خنجرها و چاقوهای افسانه ایی داشته اند که مقصود آن ها همان سلاح های ساخته شده از فولاد دمشقی بود.

از نظر افول، تولید این نوع فولاد در حدود سال ۱۷۵۰ میلادی کم رنگ و بلاخره خاموش شد، بر اساس مطالعات چندین تئوری جهت کاهش این روند بیان شده است که از جمله آن ها می توان به مشکلات راه‌های تجاری جهت تأمین فلز، اثر ناخالصی مواد، احتمال از بین رفتن دانش این روش، دشواری حمل و نقل و منع روابط تجاری هندوستان توسط دولت انگلیس یا ترکیبی از تمام روش‌های گفته شده باعث بروز جلوگیری از ایجاد الگوی مد نظر بر روی فولاد شد. 

قابل ذکر است که امروزه و با پیشرفت علم و تکنولوژی، تلاش‌های زیادی برای کپی کردن و شبیه‌سازی این نوع فولاد صورت گرفته ‌است که متاسفانه به علت تفاوت در ماده خام اولیه و تفاوت در تکنیک ساخت، موفقیت چندانی نداشته ‌است و فرمول ساخت این نوع فولاد همچنان به صورت هاله ای از ابهام باقی مانده است.